Dünya Asteroit Günü: Her Yıl 30 Haziran

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, asteroit çarpması durumunda alınacak önlemlerle ilgili farkındalığı artırmak amacıyla Aralık 2016’da aldığı kararla her yıl 30 Haziran’ı “Dünya Asteroit Günü” olarak kutlama kararı aldı.

NASA’nın Haziran 2025 verilerine göre, Dünya’ya yakın asteroitler kategorisinde toplam 38,478 adet tespit edildi. Bunların 873’ü 1 kilometreden büyük, 11,294’ü ise 141 metreden büyük asteroitler olarak kaydedildi.

2 Haziran itibarıyla, son 365 günde Ay’dan daha yakın geçen asteroitlerin sayısı 162’ye yükseldi ve asteroit gözlem sayısı neredeyse 500 milyonu aştı.

NASA, haftalık 30 ila 50 yeni asteroit keşfediyor. Şu anda Dünya’ya doğru ilerleyen büyük bir asteroit olmamakla birlikte, durumun değişebileceği konusunda uyarıyor. Uzmanlar, tehlike arz eden asteroitlerin sadece yaklaşık yüzde 40’ının belirlenebildiğine dikkat çekiyor.

“2024 YR4” Adlı Asteroitin Ay’a Çarpma İhtimali

ESA tarafından yapılan açıklamaya göre, “2024 YR4” adlı asteroidin 2032’de Ay’a çarpma olasılığı yüzde 4,3 olarak belirlendi.

Şili’nin Rio Hurtado kentindeki Asteroit Karasal Darbe Son Uyarı Sistemi (ATLAS) teleskobu, 27 Aralık 2024’te asteroidi keşfettikten kısa bir süre sonra otomatik uyarı sistemleri, 22 Aralık 2032’de Dünya’ya çarpma olasılığının düşük olduğunu belirledi.

53 ile 67 metre çapında olan “2024 YR4” hakkında elde edilen son veriler, asteroidin 22 Aralık 2032’de Ay’a çarpma olasılığının yüzde 4 olduğunu gösterdi. Ancak asteroit, daha fazla incelenemeyecek kadar uzakta olduğundan bu olasılık, Haziran 2028’de tekrar görünene kadar sabit kalacak.

Asteroit Keşfi ve Teknoloji Gelişmeleri

ESA, 20-21 Mayıs tarihlerinde kullanılmaya başlanan Flyeye teleskobu ile asteroitleri daha hızlı ve hassas bir şekilde takip edebileceklerini duyurdu.

NASA’nın Eylül 2027’de fırlatılacak olan “NEO Surveyor” adlı yeni nesil kızılötesi teleskobu, 140 metreden büyük cisimleri daha erken tespit etmek amacıyla geliştirildi.

Ayrıca, NASA’nın 2022’de gerçekleştirdiği Çifte Asteroit Yeniden Yönlendirme Testi (DART), bir asteroidin yörüngesini başarılı bir şekilde değiştirerek “çarpışma önleme” konusunda tarihi bir başarı elde etti.

ESA tarafından geliştirilen Hera uzay aracı, bu başarıyı değerlendirmek üzere 2024 Ekim ayında fırlatıldı ve DART’ın hedef aldığı asteroit sistemini yakından incelemeye başladı.

2025’in Göz Alıcı Asteroitleri

ABD’nin Georgia, Güney Carolina, Tennessee, Kuzey Carolina ve Virginia eyaletlerinde 26 Haziran’da gözlemlenen bir asteroit parçası, gündüz saatlerinde atmosfere girerek büyük bir patlamayla infilak etti.

NASA’nın Meteoroit Çevre Ofisi yöneticisi Bill Cooke, patlamanın yaklaşık 20 ton TNT’ye eşdeğer olduğunu belirtirken, olay bazı bölgelerde binaların sarsılmasına ve bir evde hasara neden oldu.

Aralık 2024’te Van ve çevresinde yaklaşık 1 metrelik bir asteroit atmosfere girdi. Meteorun yoğun ışık saçtığı an, sosyal medyada geniş yankı uyandırdı.

NASA ve uluslararası gökbilim gözlem ekipleri tarafından takip edilen “2025 EW1”, 6 Mart’ta Dünya’ya en yakın konuma geldi. Gök bilimciler için önemli bir gözlem fırsatı sunan asteroit, araştırmacılara erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi konusunda önemli veriler sağladı.

21 Mayıs’ta ise yaklaşık 37 metre çapındaki “2025 DT2”, Dünya’nın 115 bin kilometre yakınından geçti.