İş Kanunu’na göre, işçiler ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılamazlar. Ancak toplu iş sözleşmesi ya da bireysel iş sözleşmesinde bu konuda açık bir hüküm varsa, farklı bir uygulama yapılabilir. Eğer herhangi bir düzenleme yoksa, işçi yazılı onayı olmadan çalıştırılamaz. Ancak sağlık, güvenlik ve turizm gibi kesintisiz hizmet gerektiren sektörlerde bayramda çalışma zorunlu olabilir. Ahmet Kıvanç’ın Habertürk’teki haberine göre, bayram döneminde çalışan işçilerin hakları şöyle:
BAYRAMDA ÇALIŞANA MESAİ ÜCRETİ ÖDENMELİ
Hafta tatilinde çalıştırılan işçilere fazla mesai ücreti ödenir ya da serbest zaman verilebilir. Örneğin pazar günü tam gün çalışan bir işçiye 1,5 gün izin verilebilir. Ancak ulusal bayram ve genel tatil günlerinde bu uygulama geçerli değildir. Bu günlerde çalışan işçiye mutlaka ücret ödenmesi gerekmektedir. Serbest zaman kullandırılması yasal değildir.
BAYRAMDA 1 SAATLİK ÇALIŞMA BİLE TAM GÜNLÜK ÜCRETİ GEREKTİRİR
Bayram günlerinde işçi yalnızca bir saat çalışsa bile tam gün çalışmış sayılır. Bu durum işçiye o gün için maaşına ek olarak bir günlük daha ücret ödenmesi gerektiği anlamına gelir. Eğer işçi o gün 7,5 saatin üzerinde çalışmışsa, fazla mesai ücreti de ayrıca ödenmelidir.
ARİFE GÜNÜ ÖĞLEDEN SONRAKİ ÇALIŞMA TATİL SAYILIR
Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı arifesi saat 13.00’te başlar. Bu nedenle arife günü saat 13.00’ten sonraki süre genel tatil olarak kabul edilir. Öğleden önceki çalışma ise fazla mesai olarak değerlendirilir. Arife günü çalışan işçiye maaşına ek olarak yarım günlük ücret daha ödenmelidir.
BAYRAMDA MESAİ ÜCRETİ NASIL HESAPLANIR?
Brüt maaşı 30.000 TL olan bir işçi, arife günü öğleden sonra ve bayramın ilk iki günü çalışırsa, toplamda brüt 2.500 TL ek mesai ücreti almalıdır. Bu hesaplamalar, genel tatil günlerinde çalışma yapıldığında geçerlidir.
HAFTA TATİLİ HAKKI VE ÜCRETİ
Bir işçi, haftalık 45 saatlik çalışmasını tamamlarsa, en az 24 saatlik kesintisiz hafta tatili hakkı kazanır. Hafta tatilinde tam gün çalışan işçiye, maaşına ek olarak 1,5 yevmiye ödenmelidir. Ancak işçi yalnızca birkaç saat çalışmışsa, bu süreye uygun ücret yüzde 50 zamlı olarak hesaplanır.
BAYRAM İLE HAFTA TATİLİ ÇAKIŞIRSA ÜCRET NASIL BELİRLENİR?
Bayram günü hafta tatiline denk gelirse, işçiye en avantajlı olan ödeme yapılır. Örneğin, bayram günü hafta tatiline denk geliyorsa ve işçi 7,5 saat çalışmışsa, 1,5 günlük ücret alır. Eğer yalnızca 1 saatlik çalışma yapılmışsa, tam gün ek ücret ödenmelidir.
PAZAR GÜNÜ ÇALIŞAN İŞÇİYE 1,5 GÜNLÜK ÜCRET VERİLMELİ
Pazar günü hafta tatili yapan bir işçi pazartesi gününden başlayarak aralıksız çalışıp arife ve bayramın üç günü de iş başındaysa; perşembe, cuma ve cumartesi için toplamda 2,5 günlük, pazar içinse 1,5 günlük ücret ödenmelidir. Eğer işçi hafta içinde bir gün mazeret izni kullandıysa veya raporluysa, hafta tatilini hak etmez. Bu durumda pazar günü çalışması hafta tatili olarak kabul edilmez ve toplamda 3,5 günlük ek ücret ödenir.
